Nieustająca droga

O koncepcji i pracy nad spektaklem „Ostatnie 300 metrów” mówi Bartek Kulas – reżyser przedstawienia

„Ostatnie 300 metrów” to opowieść o życiu prywatnym i zawodowym
himalaistki i alpinistki, Wandy Rutkiewicz. Jako pierwsza Europejka,
stanęła na Mount Evereście, najwyższym szczycie Ziemi, a także jako
pierwsza kobieta na świecie – zdobyła szczyt K2. Spektakl jest próbą
odtworzenia jej ostatnich chwil życia, które od 25 lat owiane są
tajemnicą.

Wanda Rutkiewicz na 1. planie wraz z rodzeństwem, bratem Michałem i siostrą…. – strzela z łuku /zabawa dzieci/, Wrocław ok. 1948 r., Zdjęcie udostępnione przez Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie

W spektaklu towarzyszymy Wandzie w finalnym etapie zdobywania
ostatniej góry, w drodze na szczyt Kanczendzongi. Jak powszechnie
wiadomo, Wanda nigdy nie powróciła z tej wyprawy. Nigdy też nie
znaleziono jej ciała, dlatego oficjalnie została uznana za zaginioną.
Ostatni radiowy kontakt z Wandą miał miejsce 300 metrów przed
szczytem. Będziemy towarzyszyć jej w tych ostatnich chwilach
wyprawy.

Jej życie prywatne nierozerwalnie łączy się z górami, ale poza
realizacją kariery wspinaczkowej, Wanda doświadczyła także wielu
trudnych momentów w życiu osobistym. Z pewnością także i te
chwile pomogły jej z determinacją podchodzić do zdobywania
kolejnych szczytów.

Wanda Rutkiewicz w Tatrach 1972-1973.
Przed chatą Téryho, Dolina Pięciu Stawów Spiskich 1972r., fot. Stefania Egierszdorff /alpinistka/. Zdjęcie udostępnione przez Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie

Spektakl posiada trzy poziomy rzeczywistości, przeplatające się ze
sobą. Pierwszy to ten dosłowny, mierzalny – odcinek drogi ku
szczytowi. To obraz człowieka mierzącego się samotnie z górą, gdzie
dominuje wysiłek fizyczny. Drugi – to poziom mentalny – miejsce
dostępu do najintymniejszych myśli bohaterki. Dzięki tej sferze
możliwe będzie poznanie historii, wydarzeń, które ukształtowały ją
jako człowieka. Teraz, tuż przed „końcem”, najważniejsze obrazy z jej
życia ożywają i snują opowieść, której Wanda jest narratorem i
odbiorcą. Trzeci poziom to „droga” między światami, doświadczenie
graniczne, dotarcie do końca wyprawy zwanej życiem. To przejście na
drugą stronę.

Wanda Rutkiewicz w Tatrach 1972-1973 z Janem Holnickim – wspinaczka na Kazalnicę, fot. Stefania Egierszdorff /alpinistka/. Zdjęcie udostępnione przez Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie

Wraz z autorkami tekstu Magdaleną Zarębską-Węgrzyn i Patrycją
Babicką pracowaliśmy w ten sposób, aby jak najpełniej oddać
spontaniczność i nawet pewien chaos myśli. Dodając detale, dygresje,
skojarzenia i szczegóły tworzyliśmy trudny do opisania język umysłu.
Przy tym przedstawieniu miałem znów okazje pracować ze
wyjątkowymi twórcami. Jestem reżyserem filmowym. Ze świata filmu
zaprosiłem do współpracy wspaniałą kostimografkę Gosię Chruściel
oraz wybitnie utalentowanego kompozytora Łukasza Pieprzyka. Lidia
Olszak jest dla mnie aktorskim odkryciem. Epizodycznie zagrała w
moim ostatnim filmie. Tutaj prezentuje ogromny wachlarz emocji,
którymi potrafi „dotknąć” najdelikatniej.
Ponieważ życie Wandy Rutkiewicz było nieustającą drogą, Lidia
Olszak przez całe przedstawienie idzie. Chcę by odbiorcy/widzowie
wręcz fizycznie doświadczyli i współuczestniczyli w ostatnich
arcytrudnych 300 metrach.
Bardzo ważne dla mnie jest, aby historia ta, przy całym ciężarze
trudnej biografii Wandy Rutkiewicz, miała uniwersalny wydźwięk. W
najszerszym wymiarze spektakl jest historią życia, którego każdy z
nas jest głównym bohaterem. Przed każdym z nas znajduje się
przecież nieunikniony moment dotarcia do miejsca, z którego nie ma
już powrotu. Będzie to jak ostatnie spojrzenie za siebie, przechodzenie
granicy światów w czasie, kiedy wszystko już się wydarzyło i gdzie
wszystko staje się jasne.

Bartek Kulas – reżyser spektaklu

Bartek Kulas – absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie oraz Mistrzowskiej Szkoły Reżyserii Filmowej Andrzeja Wajdy. Reżyser, scenarzysta i animator. Twórca takich filmów, jak: PanoptikumErsatzCircus Maximus. Wielokrotny laureat polskich i zagranicznych festiwali filmowych (Krakowski Festiwal Filmowy, T-mobile Nowe Horyzonty, Anchorage, OFAFA, Anim’est i in.). Twórca teledysków Edyty Geppert, Renaty Przemyk, Katarzyny Groniec i in. Jego film Millhaven pokazano na ponad pięćdziesięciu festiwalach na całym świecie. Podobnie jak Tim Burton czy Terry Gilliam, Kulas pochodzi ze świata animacji. Korzysta z bogatej palety, jaką oferuje technologia – od efektów specjalnych, po animację 3D. Ostatnie 300 metrów to jego teatralny debiut.